×

Версия для слабовидящих

Call-center
+998 (71) 202-02-10

Президент инфляция билан боғлиқ давлат облигациялари чиқарилишини тасдиқлади

Президентнинг суғурта бозорини рақамлаштириш тўғрисидаги фармони билан Молия вазирлигининг 2022-йил 1-июлдан бошлаб бундай қимматли қоғозларни муомалага чиқариш тўғрисидаги таклифи маъқулланди.

Шунингдек, агентликка инфляция билан боғлиқ давлат облигацияларини инвестиция мақсадларида сотиб олиш учун ихтиёрий пенсия суғуртаси ва ҳаётни узоқ муддатли (беш ва ундан ортиқ) суғурта қилиш турларидан суғурта мукофотларини йўналтириш бўйича таклифлар ишлаб чиқиш топширилди.

Бу нима
Инфляция билан индексланган қимматли қоғозлар (инфляция билан боғлиқ қимматли қоғозлар ёки реал даромадли қимматли қоғозлар) инвесторни нархларнинг ошишидан ҳимоя қилади.

Облигациялар узоқ муддатли ва паст купон тўловларини ҳисобга олган ҳолда юқори инфляция шароитида кучли қадрсизланиши мумкин.

Нархларнинг кўтарилишининг салбий оқибатларини юмшатиш, инвестицияларнинг ижобий рентабеллигини таъминлаш ва шу орқали инвесторларни жалб қилиш мақсадида давлат инфляциядан ҳимояланган қимматли қоғозларнинг махсус сериясини чиқаради. Масалан, Россияда бундай қимматли қоғозлар 2015 йилда чиқарила бошланди (федерал кредит облигациялари – ОФЗ-ИН), АҚШда – 1997 йилдан (Treasury Inflation Protected Securities – TIPS).

«Инфляцияга қарши» қимматли қоғозларнинг асосий ғояси қуйидагилардан иборат: пул доимий равишда инфляция туфайли қадрсизланиб туради, чунки облигациялар муомаласи даврининг охирига келиб, қимматли қоғозларнинг тўланиш вақтидаги бошланғич номинал қиймати умуман бўлмайди. чиқарилиш вақтидаги харид қобилиятига мос келади.

Инфляциядан доимий равишда «вазн йўқотадиган» номинал учун тўланадиган купонлар ҳам ҳар сафар реал кўринишда камаяди. Бу шуни англатадики, қимматли қоғознинг «танаси» ни реал инфляция миқдори бўйича индексация қилиш керак.

Бу облигацияларнинг энг муҳим жиҳати шундаки, белгиланган купон ставкаси билан қимматли қоғозларнинг номинал қиймати доимий равишда истеъмол нархлари индексига мувофиқ индексланади. Яъни облигациянинг номинал қиймати 100 сўм бўлса ва инфляция 3 фоизга ошган бўлса, облигациянинг номинал қиймати 103 сўмгача кўтарилади.

Шунга кўра, номинал қанчалик баланд бўлса, купон пул кўринишида шунчалик катта бўлади, чунки у 103 сўмдан ҳисобланади.

Аввалроқ Спот валюта биржасида биринчи маркет-мейкер пайдо бўлганини ёзган эди.

 

https://www.spot.uz/