×

Версия для слабовидящих

Call-center
+998 (71) 202-02-10

Фитч Узагросугуртани «ББ-» даражасида тасдиқлади

АСОСИЙ Рейтинг факторлари

 

Рейтинг Ўзбекистоннинг маҳаллий валютадаги узоқ муддатли эмитент дефолт рейтинги (ИДР) билан тенглаштирилган. Тенглаштириш «Ўзагросуғурта» компаниясининг давлат мулки, унинг қишлоқ хўжалиги соҳасидаги тизимли ролини, маҳаллий иқтисодиётнинг асосий қисмини, қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини суғурта қилиш учун давлат томонидан суғурта қилиш имкониятининг мавжудлиги ва суғурталовчига капитални қўллаб-қувватлаш тарихини акс эттиради.

 

«Ўзагросуғурта» 94,6% қисмига Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигига эгалик қилади, у ўз улушини турли давлат корхоналарини бирлаштириш ва бошқариш учун ташкил этилган Ўзбекистон Республикаси Давлат активларини бошқариш агентлигидан қайтариб олди. «Ўзагросуғурта» АЖ қишлоқ хўжалиги соҳасини суғурта қопламаси билан таъминлашга эътибор қаратади. Шунингдек, у одатий ҳаётга боғлиқ бўлмаган хавфларнинг диверсификацияланган портфелини бошқаради. «Ўзагросуғурта» нинг тизимли ролини бир қатор меъёрий ҳужжатлар белгилайди, жумладан, пахта ва ғалла экинларини суғурталаш полиси бўйича улушини ёзилган линия мукофотларининг 80 фоизигача чеклаш.

Ҳукумат суғурталовчига ўз тажрибасини мустаҳкамлашда, корпоратив бошқарув стандартларини такомиллаштиришда ва қўшимча сармояни жалб қилишда стратегик инвесторларга «Ўзагросуғурта» компаниясининг озчилик улушини таклиф қилишни режалаштирган. Шунга қарамай, Фитч ҳозирча қишлоқ хўжалиги суғуртасидаги ўрни туфайли ҳукумат суғурта компанияси устидан назоратни сақлаб қолишини кутмоқда. Агар «Ўзагросуғурта» давлат назорати остида қолса ва сектор учун тизимли аҳамиятга эга бўлса, Фитч бу битимни кредит нейтрал деб ҳисоблайди.

 

«Ўзагросуғурта» компаниясининг мустақил профили нисбатан заиф бўлиб, у капиталнинг чўзилган ҳолатини, андеррайтингнинг ўзгарувчан натижасини, қулай бизнес профилини ва инвестиция портфелининг паст кредит сифатини акс эттиради. Суғурталовчининг қишлоқ хўжалиги портфелида ҳам катта йўқотишлар рўй беради, лекин бу хавф ҳукуматнинг йўқотишни тўхтатиш имконияти туфайли бартараф этилади.

 

«Ўзагросуғурта» компаниясининг Фитч Присм Фаcтор-Модел (ФБМ) модели бўйича баҳоланадиган таваккалчиликка мослаштирилган капитали 2020 йил охирида кучли даромад олиш ва бизнеснинг қисқариши туфайли 2019 йил охирида «Заиф» дан 2020 йил охирига келиб «бирозгина заиф» даражасига кўтарилди. Тартибга солиш нуқтаи назаридан, «Ўзагросуғурта» компанияси 2020 йил охирида 2.07х ва 6М21 йил охири 1.68х даражасида, «Тўлов қобилияти-И» формуласи бўйича ҳисобланган тўлов қобилияти чегараси билан этарли даражада капиталлаштирилган. Бироқ, бу формула активлар хавфини ҳисобга олмайди.

 

2020 йилда «Ўзагросуғурта» компанияси маъмурий харажатларнинг сезиларли даражада камайиши ҳисобига нотижорат андеррайтинг натижасини эълон қилди, унинг умумий нисбати 2019 йилдаги 105% дан 2020 йилда 96% га яхшиланди. «Ўзагросуғурта» компанияси филиаллар тармоғи зич бўлганлиги сабабли Суғурталовчининг нисбатан юқори харажатлари шуни кўрсатадики, у рақобатнинг кучайишига ёки портфелдаги салбий ўзгаришларга нисбатан юқори заифликка жавоб беришга мослашувчанлиги чекланган бўлиши мумкин.

Фитч компаниянинг инвестиция хавфини этук бозорларга нисбатан юқори деб ҳисоблайди. 2020 йил охирида «Ўзагросуғурта» актсиядорлар жами маблағларининг 34 фоизини ташкил этади. Қолган инвестициялар банк депозитлари шаклидаги доимий даромадли воситалар бўлиб, улар турфа хил ва асосан давлат банкларига жойлаштирилган. Фитч таъкидлашича, «Ўзагросуғурта» компаниясининг диверсификацияни яхшилаш қобилияти маҳаллий инвестициялар бозорининг торлиги билан боғлиқ.

 

Тасирлар

Алоҳида ёки биргаликда рейтингнинг ижобий ҳаракатига/янгиланишига олиб келиши мумкин бўлган омиллар:

 

-Ўзбекистоннинг узоқ муддатли маҳаллий валютадаги ИДРини бир даражали янгилаш.

 

Алоҳида ёки биргаликда рейтингнинг салбий ҳаракатига/пасайишига олиб келиши мумкин бўлган омиллар:

 

-Ўзбекистоннинг узоқ муддатли маҳаллий валютадаги ИДР даражасининг бир даражали пасайиши.

 

-«Фитч» нинг «Ўзагросуғурта» компаниясининг ҳукумат билан муносабатларига бўлган қарашида сезиларли ўзгариш.

 

Энг яхши/энг ёмон ҳолатлар рейтинги сценарийси

 

Молиявий институтлар ва Қимматли қоғозлар эмитентларининг халқаро миқёсдаги кредит рейтинглари уч йиллик рейтинг горизонтида уч поғона юқори даражадага кўтаришнинг энг яхши сценарийсига эга (ижобий йўналишда ўлчанган рейтинг ўтишининг 99-фоизи); ва энг ёмон ҳолат-рейтингни пасайтириш сценарийси (рейтингнинг 99 фоизлик даражаси, салбий йўналишда ўлчанган), уч йил давомида тўрт поғона. Барча рейтинг тоифалари учун «ААА» дан «Д» гача бўлган энг яхши ва энг ёмон сценарийларнинг кредит рейтинглари. Энг яхши ва энг ёмон сценарий кредит рейтинглари тарихий кўрсаткичларга асосланган. Секторлар учун энг яхши ва энг ёмон сценарийларнинг кредит рейтингларини аниқлашда қўлланиладиган методология ҳақида қўшимча маълумот олиш учун: https://www.fitchratings.com/site/re/10111579