JB O‘zbekistonga to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalar oqimini ko‘paytirish va iqtisodiy o‘sishning yangi manbalarini yaratish yo‘llarini taklif qildi

Investitsiya qonunchiligini modernizatsiya qilish, iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlarida investisiya muhitini yaxshilash va boshqalar tavsiya etiladi

Jahon banki O‘zbekistonga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar oqimini ko‘paytirish va bu yerda iqtisodiy o‘sishning yangi manbalarini yaratish bo‘yicha tavsiyalardan iborat hisobot taqdim etdi.

Hisobot manfaatdor davlat organlarining 2026 yilgacha to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni jalb etish bo‘yicha yangi strategiyani ishlab chiqish, shuningdek, ularni mamlakatda saqlab qolish, shuningdek, tarmoqlar va hududlar bo‘yicha yanada kengroq taqsimlash bo‘yicha kelgusi ishlari uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.

COVID-19 pandemiyasining ta’siri, iqlim o‘zgarishi, Ukrainadagi urush va global ishlab chiqarish va savdo zanjirlaridagi o‘zgarishlar transmilliy korporatsiyalarning xalqaro investitsiya strategiyalarida yondashuvlarini qayta ko‘rib chiqishga ta’sir qildi. Shu nuqtai nazardan kelib chiqqan holda, Jahon bankining hisoboti O‘zbekiston hukumatiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar (to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar) jalb qilish bo‘yicha strategik qarashlar va aniq maqsadlarni taklif etadi.

Hisobotda investitsiyalarni rag‘batlantirishning maqsadli dasturini ishlab chiqish bo‘yicha maxsus metodologiyadan foydalangan holda investorlar uchun eng jozibador bo‘lgan, shu bilan birga, O‘zbekistonning rivoji uchun eng foydali sohalar keltirilgan. Bularga ikki turdagi sohalar kiradi:

1) “TTXIni jalb qilishga tayyor”;

2) TTXIni jalb qilish uchun “istiqbolli”.

Birinchi (“TTXIni jalb qilishga tayyor”) toifaga kiruvchi tarmoqlarda qisqa va o‘rta muddatli istiqbolda TTXIni jalb qilish ehtimoli yuqori. Bularga, masalan, bank ishi va elektr jihozlari, qadoqlash materiallari, qayta tiklanadigan energiya manbalarini ishlab chiqarish kiradi.

Ikkinchi (TTXIni jalb qilish uchun “istiqbolli”) toifaga kiruvchi tarmoqlarning investorlar uchun jozibadorligini ko‘tarish maqsadida ularning salohiyatini to‘liq ochish bo‘yicha qo‘shimcha davlat siyosati va islohotlarni amalga oshirish talab qilinadi. Bularga, masalan, oziq-ovqat sanoati va qurilish materiallari ishlab chiqarishni kiritish mumkin.

Hisobotda bir qator muhim islohotlarni amalga oshirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan bo‘lib, ularning amalga oshirilishi sifatli xorijiy investitsiyalarni jalb qilish nuqtai nazaridan mamlakatning raqobatbardoshligini oshirishga xizmat qiladi. Bularning qatoriga quyidagi sohalardagi islohotlar kiradi:

— investitsiya qonunchiligini takomillashtirish;

— xorijiy investorlar uchun rag‘batlarni (stimullarni) tartibga solish va modernizatsiya qilish;

— iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlarida investitsiya muhitini yaxshilash;

— investitsiya imkoniyatlarini rag‘batlantirish va amalga oshirish uchun mas’ul bo‘lgan jarayonlar va institutlarni kuchaytirish;

— davlat korxonalarini xususiylashtirish jarayoni va davlat-xususiy sheriklik (DXSH) imkoniyatlaridan qo‘shimcha TTXI jalb qilish maqsadida foydalanish.

Investitsiya qonunchiligini modernizatsiya qilish, iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlarida investisiya muhitini yaxshilash va boshqalar tavsiya etiladi.

Jahon banki O‘zbekistonga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar oqimini ko‘paytirish va bu yerda iqtisodiy o‘sishning yangi manbalarini yaratish bo‘yicha tavsiyalardan iborat hisobot taqdim etdi.

Hisobot manfaatdor davlat organlarining 2026 yilgacha to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni jalb etish bo‘yicha yangi strategiyani ishlab chiqish, shuningdek, ularni mamlakatda saqlab qolish, shuningdek, tarmoqlar va hududlar bo‘yicha yanada kengroq taqsimlash bo‘yicha kelgusi ishlari uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.

COVID-19 pandemiyasining ta’siri, iqlim o‘zgarishi, Ukrainadagi urush va global ishlab chiqarish va savdo zanjirlaridagi o‘zgarishlar transmilliy korporatsiyalarning xalqaro investitsiya strategiyalarida yondashuvlarini qayta ko‘rib chiqishga ta’sir qildi. Shu nuqtai nazardan kelib chiqqan holda, Jahon bankining hisoboti O‘zbekiston hukumatiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar (to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar) jalb qilish bo‘yicha strategik qarashlar va aniq maqsadlarni taklif etadi.

Hisobotda investitsiyalarni rag‘batlantirishning maqsadli dasturini ishlab chiqish bo‘yicha maxsus metodologiyadan foydalangan holda investorlar uchun eng jozibador bo‘lgan, shu bilan birga, O‘zbekistonning rivoji uchun eng foydali sohalar keltirilgan. Bularga ikki turdagi sohalar kiradi:

1) “TTXIni jalb qilishga tayyor”;

2) TTXIni jalb qilish uchun “istiqbolli”.

Birinchi (“TTXIni jalb qilishga tayyor”) toifaga kiruvchi tarmoqlarda qisqa va o‘rta muddatli istiqbolda TTXIni jalb qilish ehtimoli yuqori. Bularga, masalan, bank ishi va elektr jihozlari, qadoqlash materiallari, qayta tiklanadigan energiya manbalarini ishlab chiqarish kiradi.

Ikkinchi (TTXIni jalb qilish uchun “istiqbolli”) toifaga kiruvchi tarmoqlarning investorlar uchun jozibadorligini ko‘tarish maqsadida ularning salohiyatini to‘liq ochish bo‘yicha qo‘shimcha davlat siyosati va islohotlarni amalga oshirish talab qilinadi. Bularga, masalan, oziq-ovqat sanoati va qurilish materiallari ishlab chiqarishni kiritish mumkin.

Hisobotda bir qator muhim islohotlarni amalga oshirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan bo‘lib, ularning amalga oshirilishi sifatli xorijiy investitsiyalarni jalb qilish nuqtai nazaridan mamlakatning raqobatbardoshligini oshirishga xizmat qiladi. Bularning qatoriga quyidagi sohalardagi islohotlar kiradi:

— investitsiya qonunchiligini takomillashtirish;

— xorijiy investorlar uchun rag‘batlarni (stimullarni) tartibga solish va modernizatsiya qilish;

— iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlarida investitsiya muhitini yaxshilash;

— investitsiya imkoniyatlarini rag‘batlantirish va amalga oshirish uchun mas’ul bo‘lgan jarayonlar va institutlarni kuchaytirish;

— davlat korxonalarini xususiylashtirish jarayoni va davlat-xususiy sheriklik (DXSH) imkoniyatlaridan qo‘shimcha TTXI jalb qilish maqsadida foydalanish.

 

Manba: uznews.uz